Tạo điều kiện thuận lợi xuất khẩu thịt heo

Văn phòng Chính phủ vừa có công văn số 7785 gửi Bộ NN-PTNT và các bộ, ngành liên quan truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Lê Văn Thành về việc phối hợp nghiên cứu vấn đề xuất khẩu thịt heo. Nguyên nhân do nguồn cung thịt heo trong nước đang thừa và có nhiều ý kiến đề xuất Chính phủ nới lỏng các rào cản để được bán heo qua biên giới.

Văn phòng Chính phủ vừa có công văn số 7785 gửi Bộ NN-PTNT và các bộ, ngành liên quan truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Lê Văn Thành về việc phối hợp nghiên cứu vấn đề xuất khẩu thịt heo. Nguyên nhân do nguồn cung thịt heo trong nước đang thừa và có nhiều ý kiến đề xuất Chính phủ nới lỏng các rào cản để được bán heo qua biên giới.

Cơ sở giết mổ heo tại P.Long Bình (TP.Biên Hòa). Ảnh: B.Nguyên

Từ tháng 10-2022 đến nay, giá heo hơi liên tục biến động theo đà ngày càng giảm. Hiện giá heo hơi dao động ở mức 50-54 ngàn đồng/kg, thấp hơn so với giá thành sản xuất.

* Nới lỏng các rào cản xuất khẩu

Theo công văn của Văn phòng Chính phủ, Phó thủ tướng Lê Văn Thành giao Bộ NN-PTNT chủ trì, phối hợp với Bộ Công thương và các cơ quan liên quan nghiên cứu nội dung liên quan đến việc gỡ rào cản xuất khẩu thịt heo.

Phó thủ tướng cũng yêu cầu Bộ NN-PTNT chủ động triển khai các giải pháp phù hợp nhằm phát triển chăn nuôi bền vững, đáp ứng nhu cầu thực phẩm, nhất là trong dịp Tết dương lịch và Tết Nguyên đán 2023, đảm bảo quyền lợi cho người chăn nuôi.

Thời gian qua, giá heo hơi liên tục hạ, thậm chí có thời điểm giá rớt chỉ còn khoảng 50 ngàn đồng/kg. Mức giá này thấp hơn từ vài ngàn đến cả chục ngàn đồng/kg so với giá thành sản xuất. Trong khi đó, chi phí đầu vào tăng nhưng giá bán sản phẩm đầu ra lại giảm mạnh đã gây nhiều khó khăn, áp lực lớn cho người chăn nuôi. Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, tính đến thời điểm cuối tháng 9-2022, tổng đàn heo cả nước đạt hơn 24,7 triệu con, tăng 8,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Sản lượng thịt heo hơi xuất chuồng 9 tháng của năm 2022 đạt khoảng 3,2 triệu tấn, tăng 5,8% so với cùng kỳ.

Nguồn cung tăng trong khi nhu cầu tiêu thụ trong nước lại giảm sút đã gây nên tình trạng mất cân đối cung - cầu, dẫn đến giá giảm. Nguyên nhân do tình hình kinh tế trong nước khó khăn, thu nhập của người lao động giảm sút, đa số người tiêu dùng phải “thắt lưng buộc bụng” nên sức mua thịt heo trên thị trường ngày càng yếu, dẫn đến giá heo hơi giảm mạnh.

Theo Bộ NN-PTNT, hiện Việt Nam không giới hạn định mức (quota) xuất khẩu heo và sản phẩm thịt heo. Tuy nhiên, để xuất khẩu được heo và các sản phẩm thịt heo thì cá nhân, doanh nghiệp phải đáp ứng được yêu cầu của các thị trường nhập khẩu. Đây cũng là điều mà nhiều doanh nghiệp muốn xuất khẩu chưa làm được.

Xuất khẩu thịt heo hiện gặp khó với rào cản thương mại từ các nước. Cụ thể, ngoài tiêu chí quan trọng là chứng minh được chất lượng thịt, đảm bảo có thể truy xuất được nguồn gốc và làm tốt các khâu liên quan đến phòng chữa bệnh thì việc tuân thủ theo quy định bảo hộ thương mại của nước nhập khẩu là một rào cản lớn. Trong đó, mỗi nước nhập khẩu thịt heo từ Việt Nam như Myanmar, Indonesia… đều có quy định riêng.

* Gỡ khó về giết mổ heo

Theo phản ánh của Hiệp hội Chăn nuôi và doanh nghiệp, hạn chế ở khâu giết mổ trên địa bàn tỉnh còn manh mún, nhỏ lẻ cũng đang là rào cản trong việc đẩy mạnh tiêu thụ mặt hàng thịt heo ra thị trường nội địa và xuất khẩu.

Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai Nguyễn Trí Công cho biết, điều bất hợp lý hiện nay là thương lái phải đưa heo sống từ Đồng Nai về Long An giết mổ, rồi mới đưa ngược trở về TP.HCM tiêu thụ. Trong khi đó, trên địa bàn Đồng Nai không thiếu doanh nghiệp quan tâm và mong được tạo điều kiện về chính sách, môi trường đầu tư hệ thống giết mổ hiện đại, đáp ứng nhu cầu giết mổ heo có công suất lớn. Sau đợt dịch Covid-19, nhiều cơ sở giết mổ, doanh nghiệp tư nhân trong ngành chăn nuôi từng hoạt động rất tốt hiện gặp khó khăn, mong được tạo điều kiện để được tiếp cận nguồn vốn để duy trì hoạt động.

Cùng quan điểm, Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm Đông Nam bộ Nguyễn Văn Ngọc chia sẻ, ở các nước, chăn nuôi gắn liền với giết mổ theo chuỗi mới kiểm soát được chất lượng sản phẩm từ khâu sản xuất, giết mổ đến phân phối. Trong khi đó, tại Việt Nam quy trình này bị chia nhiều phân khúc dịch vụ, đẩy giá sản phẩm lên cao, góp phần ảnh hưởng đến đầu ra của sản phẩm. Các vùng quy hoạch đất cho chăn nuôi, giết mổ đang gặp thực trạng quỹ đất chủ yếu trong tay người đầu cơ khiến giá đất bị đẩy lên cao; nhà đầu tư chăn nuôi thật sự khó hoặc không tiếp cận được. Người chăn nuôi mong muốn các địa phương quy hoạch vùng đầu tư giết mổ, chăn nuôi tổ chức đấu thầu giá đất cho các nhà đầu tư có nhu cầu.

Bình Nguyên